Hoe iemand met dementie helemaal kan opbloeien van muziek

nrc.nl | Alexandra van Ditmars

Silent disco | Als ze een koptelefoon op hun hoofd zetten, leven dementerende ouderen weer op. "Het is ongelofelijk wat muziek met mensen kan doen." 

In verpleegtehuis D’n Horstgraaf in Venlo legt Irene Rikken (43) op een dinsdagavond twaalf koptelefoons op een rijtje. Daarnaast legt ze drie tablets. Op elke klikt ze een andere afspeellijst met liedjes aan. Rikken: "Ik ga vanavond voor Hollandse hits, Duitse schlagers en Venlose carnavalsmuziek. Die lijsten doen het altijd goed bij de bewoners hier."

Rikken geeft vanavond een silent disco voor ouderen met dementie. Ze wijst naar haar moeder Carla Rikken (77), die stilletjes aan een van de tafels in de gezamenlijke woonkamer zit. "Ze heeft vergevorderde alzheimer, dus ze herkent me niet meer en kan nauwelijks nog praten”, zegt Rikken. „Maar ze bloeit helemaal op als ze muziek luistert. Net zoals veel andere mensen met dementie."

Silent disco’s zijn vooral bekend van festivals en campings: mensen luisteren muziek via draadloze koptelefoons, waarbij ze zelf kunnen wisselen tussen enkele kanalen. Aan de danspasjes kun je zien wie op hetzelfde kanaal zit als jij. 

[...]

Sytse Zuidema, hoogleraar ouderengeneeskunde en dementie aan het UMC Groningen, is niet verbaasd dat muziek dit effect kan hebben. Bij dementie gaan de verbale vermogens verloren. "Muziek is een andere manier van expressie en communicatie, die directer gelinkt is aan het geheugen. Mensen die al ver in het ziekteproces zitten kun je zo toch bereiken." 

[...]

Smaak en herkenbaarheid spelen een rol bij hoe effectief muziektherapie is, zegt Zuidema. "Als mensen de muziek niet leuk vinden, doet het ze waarschijnlijk niet zoveel. Maar iedereen heeft wel een genre dat bevalt. En hits uit de jaren 40, 50 en 60 zullen ze waarschijnlijk meer raken dan muziek van 3FM." Maar er is bewijs dat muziektherapie positieve effecten heeft voor mensen met dementie. "Zoals minder angst, depressie en gedragsproblemen." Er is nog wel veel onderzoek te doen. Binnenkort start een grote Europese studie naar muziektherapie bij dementie. "Dan gaan we bijvoorbeeld kijken of het een alternatief kan zijn voor rustgevende medicijnen. Dat weten we nu nog niet", zegt Zuidema.

Lees hier het volledige artikel op nrc.nl