Zingen bevordert de taalverwerking

Met een vragenlijst onder Nederlandse muziektherapie, a capella koren, laboratoriumsetting met EEG-metingen en daarnaast nog online, onderzocht Yke Schotanus afgelopen jaren of zingen de taalverwerking kan bevorderen. Hij promoveerde op dit onderwerp op 9 oktober 2020 aan de Universiteit Utrecht.  

Dat zingen de taalverwerking bevordert heeft volgens Schotanus meerdere oorzaken. "Uit mijn onderzoek blijkt dat een gezongen tekst (a capella)  beter wordt onthouden dan een gesproken tekst. Daarnaast worden herhalingen bij gezongen teksten acceptabeler en betekenisvoller gevonden dan binnen een gesproken tekst." Muzikale gebeurtenissen die aantoonbaar moeilijk te verwerken zijn, zoals een toonsoortvreemde noot, zorgen voor bijzondere aandacht voor de taal. Ook blijkt dat aspecten van de liedstructuur (rijm, strofe-organisatie) en timing gebruikt kunnen worden om de tekstverwerking te vergemakkelijken, of om een specifieke interpretatie van de tekst te bevorderen. Deze resultaten zijn interessant voor onder meer het onderwijs. 

Met een enquête onder orthopedagogen en NVvMT-leden zocht Yke voorbeelden op van gevallen waarin gezongen tekst duidelijk beter overkomt dan gesproken tekst. Het is jammer dat zijn conclusie wat tegen de heersende mores van muziektherapeuten indruist. Yke: "Het lijkt erop dat velen niet op de hoogte zijn van recente ontdekkingen op dit gebied, terwijl anderen juist ervaringen beschrijven die verder gaan dan hetgeen in de literatuur beschreven wordt. Het grote verschil in kennis en ervaring is deels te verklaren uit het feit dat taalontwikkeling in de muziektherapie vaak geïnterpreteerd wordt als emotionele ontwikkeling, of als een bijproduct daarvan." 

Al met al duiden de uitkomsten van deze enquête erop dat de mogelijkheden om muziek te gebruiken om taal beter te leren begrijpen en produceren waarschijnlijk nog bewuster ingezet, maar vooral ook uitgedragen kan worden door de muziektherapeuten. Het proefschrift met de titel: "Singing as a figure of speech, music as punctuation. A study into music as a means to support the processing of sung language" zal binnenkort online te raadplegen zijn.