Wet verbetering beschikbaarheid jeugdzorg aangenomen

Op dinsdag 15 april 2025 is de Wet verbetering beschikbaarheid jeugdzorg aangenomen door de Tweede Kamer. Deze wet maakt het mogelijk om vast te leggen welke jeugdzorgvormen regionaal ingekocht moeten worden en hoe de regio-indeling er uit ziet. Kinderen en ouders moeten op dit moment vaak te lang wachten op specialistische jeugdzorg. Deze wet moet de toegankelijkheid, beschikbaarheid en continuïteit van specialistische jeugdzorg verbeteren voor de meest kwetsbare kinderen en gezinnen. De wet volgt uit de acties van de Hervormingsagenda Jeugd. Voor vaktherapeuten die met kinderen en jongeren werken geeft dit nieuwe mogelijkheden en uitdagingen.  

De specialistische jeugdzorgvormen waar deze wet over gaat worden vastgesteld in een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). Deze zal tegelijkertijd met de nieuwe wet in werking treden. Hierbij kan worden gedacht aan de volgende zorgvormen:  

• Jeugdhulp met verblijf 
• Pleegzorg 
• Jeugdbescherming en jeugdreclassering 
• Crisishulp die 24/7 beschikbaar moet zijn  
• Specialistische, vaak multidisciplinaire jeugdhulp gericht op kinderen of gezinnen met meervoudige en/of complexe problematiek 
• (Hoog-)specialistische zorg gericht op specifieke problematiek zoals bepaalde vormen van GGZ-problematiek, seksueel misbruik/ geweld in afhankelijkheidsrelaties en/of eergerelateerd geweld, zintuigelijke beperking, ernstige onzindelijkheid.  

Huidige knelpunten 
Een huidig knelpunt in de inkoop van specialistische jeugdzorg is de versnippering. Het blijkt lastig om deze zorgvormen op lokaal niveau in te kopen. Dit is vanwege de relatief kleine groep die deze jeugdzorg nodig heeft. Daarnaast zijn de jeugdzorgvragen complex en is er specialistische expertise nodig om deze kinderen goed te kunnen behandelen. Niet in iedere gemeente werken de juiste professionals voor deze jeugdzorgvragen. Dit geeft verschillen in welke zorg ingekocht wordt en de kwaliteit en beschikbaarheid hiervan. Hierdoor ontstaan hoge administratieve lasten, werkdruk en lange wachtlijsten. 

Regionale samenwerking 
Met dit wetsvoorstel worden gemeenten verplicht om met andere gemeenten in een regio samen te werken bij de inkoop van (hoog)specialistische jeugdzorg. Er wordt voorgeschreven wat er minimaal op regionaal niveau ingekocht moet worden. 

Minder administratieve lasten 
In de jeugdhulp zijn de administratieve lasten hoog. Door regionaal samen te werken wordt de administratie verminderd bij gemeenten en bij professionals. Zo kan jij als vaktherapeut meer tijd besteden aan het echt helpen van een kind of gezin.  

Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) 
De taken van de Jeugdautoriteit worden met deze wet vastgelegd. Deze taken worden vervolgens onderdeel van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). De Jeugdautoriteit draagt nu bij aan het onafhankelijk voorkomen en oplossen van problemen met de continuïteit van jeugdhulp. De NZa krijgt daarnaast de taak om vroegtijdige risico’s te signaleren.  

Inwerkingtreding van het wetsvoorstel 
Het wetsvoorstel is aangenomen door de Tweede Kamer. De wet moet vervolgens behandeld worden in de Eerste Kamer. Zij kunnen de wet goedkeuren of verwerpen, maar niet wijzigen. Er wordt kritisch gekeken naar de uitvoerbaarheid en juridische aspecten. Als de Eerste Kamer het wetsvoorstel goedkeurt, wordt deze ondertekend door de Koning en de verantwoordelijke ministers. Vervolgens wordt de wet gepubliceerd in het Staatsblad. Het is nog niet bekend wanneer de wet inwerking treed. De verwachting is dat dit op relatief korte termijn zal zijn.  

Hoewel het wetsproces nog loopt, bereiden gemeenten en regio’s zich nu al voor op deze veranderingen. Het is als vaktherapeut belangrijk om alert te zijn op de komende ontwikkelingen binnen de jeugdhulpregio’s.  

Brief aan Tweede Kamer  
Vaktherapie Nederland is onderdeel van de Samenwerkende Beroepsverenigingen Jeugd (SBJ). Samen met cliënten en aanbieders heeft SBJ, voorafgaand aan het debat over de Wet verbetering beschikbaarheid jeugdzorg, een brief gestuurd aan de Tweede Kamer. Onze oproep aan de Tweede Kamer is:  

Zorg ervoor dat kinderen en gezinnen kunnen rekenen op tijdige, passende en beschikbare hulp, ongeacht hun woonplaats, en maak vaart met het doorvoeren van de Wet verbetering beschikbaarheid jeugdzorg en Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB’s) die met deze wetswijziging mogelijk worden gemaakt. 

Zie erop toe dat de wet ook écht zal leiden tot robuuste regio’s en de noodzakelijke harmonisering in het jeugddomein, door afdwingbare formuleringen in de AMvB’s.  

Investeer breed in de veerkracht van de jeugd en omarm de inhoudelijke en financiële adviezen van de deskundigencommissie Van Ark van kaft tot kaft. 

Deze brief is te lezen op onze Linkedin pagina.