Zorgstandaard Dementie is vernieuwd

Een samenhangende benadering voor het hele dementietraject, vanuit het perspectief van personen met dementie en hun mantelzorgers. Dat is de kern van de nieuwe Zorgstandaard Dementie, die vandaag is gepresenteerd. De Zorgstandaard ondersteunt hiermee dementienetwerken om hun dementiezorg te verbeteren, persoonsgericht en integraal. Het Zorginstituut heeft de Zorgstandaard Dementie geautoriseerd nadat meer dan 20 partijen deze hebben onderschreven. Daaronder vertegenwoordigers van zorgorganisaties, cliënten en mantelzorgers en de zorgverzekeraars, en vele beroepsorganisaties. De Zorgstandaard Dementie 2020 vervangt die uit 2013.

‘Wij hebben nu een heldere visie ontwikkeld op persoonsgerichte en integrale zorg voor personen met dementie én mantelzorgers’, vertelt Robbert Huijsman, voorzitter van de werkgroep. ‘Kern daarvan is het mensbeeld in plaats van het ziektebeeld: zo lang mogelijk méns zijn en regie houden, met gezamenlijke besluitvorming en respect voor de eigen wensen en behoeften van de unieke persoon, ook bij gevorderde dementie.’

Juiste hulp op juiste moment

Die visie is doorvertaald naar alle fasen van het dementietraject, van de niet-pluisfase tot en met de stervensfase en de nazorg voor mantelzorgers, opdat de juiste persoon de juiste hulp op het juiste moment kan geven.  Huijsman: ‘De integraliteit hebben we verder doorontwikkeld op de niveaus van professional, organisatie en stelsel, met hoekstenen zoals één zorgleefplan, casemanagement en gecoördineerde netwerkzorg. Uiteindelijk zijn we gekomen tot 25 concrete aanbevelingen voor wat goede dementiezorg en -ondersteuning is. Ook hebben we 12 kwaliteitsindicatoren benoemd. Die zijn overigens niet verplicht maar alle betrokken partijen hebben die omarmd als hulpmiddel voor leren en verbeteren.’

Gezamenlijkheid

De focus van de Zorgstandaard Dementie ligt op het wat en waarom van persoonsgerichte en integrale zorg, niet op het wie en hoe. Projectleider Rinske Boomstra: ‘Die uitwerking van wie en hoe hoort thuis in richtlijnontwikkeling en regionale zorgprogrammering. Daar liggen ook de prestaties, contractering en eventuele verantwoording. Met deze Zorgstandaard Dementie geven we vooral een verbindende visie en een perspectief om het hele dementietraject te kunnen verbeteren. En het mooie is dat we hem echt in gezamenlijkheid hebben ontwikkeld.’

Duidelijk kader

Gea van Straaten van de Federatie Vaktherapeutische Beroepen (FVB): ‘Wij zijn heel blij met de Zorgstandaard Dementie. Die geeft ons een duidelijk kader waar het zwaartepunt moet liggen voor de verdere (wetenschappelijke) ontwikkeling van ons vak, zodat er meer evidentie kan komen om meegenomen te worden in de richtlijnen voor de ouderenzorg.’ 

Kennisdossiers

De herziening van de Zorgstandaard Dementie vond plaats als onderdeel van het praktijkverbeterprogramma Dementiezorg voor Elkaar. Dat programma ondersteunt dementienetwerken ook bij de implementatie van de aanbevelingen en ontwikkelt daarvoor kennisdossiers. De Zorgstandaard Dementie is ontwikkeld volgens de Aqua-leidraad voor kwaliteitsstandaarden.

De belangrijkste veranderingen:

Duidelijke positionering van persoonsgericht (model van Kitwood) en integraal (het regenboogmodel van Valentijn);
Samenhangende benadering van het hele dementietraject, van zorg én ondersteuning voor mensen met dementie en hun naasten;
Aandacht voor mensen met een migratie-achtergrond en jonge mensen met dementie;
25 concrete aanbevelingen en 12 (niet verplichtende) kwaliteitsindicatoren (structuur, proces en uitkomst);
Breed draagvlak: meer dan 20 beroeps- en belangenorganisaties, ook betrokken geweest bij de totstandkoming, onderschrijven de Zorgstandaard Dementie;
Veel compacter

De Zorgstandaard Dementie 2020 en de bijbehorende publieksversie van Alzheimer Nederland zijn in te zien en te downloaden op http://zorgstandaarddementie.nl.